رد شدن درخواست پناهندگی

Asylantrag abgelehnt
به‌روزرسانی 15.10.2025

چه کار‌ی می‌توانم انجام دهم؟

در صورتی که درخواست پناهندگی شما توسط اداره‌ی BAMF (اداره‌ی فدرال مهاجرت و پناهندگی) رد شود، از شما خواسته می‌شود که خاک آلمان را ترک نمایید. 

  • مهلت خروج از خاک آلمان در موارد «رد معمولی و ساده‌‌ی درخواست پناهندگی»                     Ablehnung)(einfache ۳۰ روز  است. «حکم رد معمولی و ساده» وقتی صادر می‌شود که کشور اروپایی دیگری مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شما نبوده و از نظر BAMF به دلیل تخلف یا به انگیزه‌های مالی/اقتصادی به آلمان نیامده باشید.

  • اگر درخواست پناهندگی شما به دلیل «غیر‌قابل‌قبول» بودن رد شود یا به این دلیل که درخواست از نظر مقامات مربوطه «به وضوح بی‌اساس» بوده، فقط یک هفته برای بازگشت «داوطلبانه» به کشور مبدا فرصت خواهید داشت.

  • در صورتی درخواست پناهندگی به دلیل «غیر‌قابل‌قبول» بودن رد می‌شود که بنا به قانون دابلین، کشور اروپایی دیگری مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شما شناخته شود. اطلاعات بیشتر در این مورد را در فصل «مقررات دابلین» بخوانید.

  • درخواست پناهندگی «به وضوح بی‌اساس» مربوط به مواردی است که برای مثال متقاضی از یکی از کشورهای اصطلاحا «امن» به آلمان آمده باشد یا از نظر اداره‌ی BAMF روایت فرد متقاضی و دلایل او برای پناهندگی حاوی تناقضات آشکار باشد، یا به نظر برسد که فرد صرفا به انگیزه‌های مالی و اقتصادی می‌خواهد به آلمان پناهنده شود. اطلاعات بیشتر در این مورد را در دو فصل «روند پناهندگی در آلمان» و «اجازه‌ی اقامت موقت بخوانید.

اطلاعات مربوط به کمک‌هزینه‌ برای بازگشت داوطلبانه به کشور مبدا را در وب‌سایت handbookgermany.de بخوانید.

اینکه چقدر فرصت دارید خاک آلمان را ترک کنید، در ابلاغیه‌ای که از اداره‌ی BAMF دریافت می‌کنید، قید شده است. مهلت قانونی از زمانی در نظر گرفته می‌شود که ابلاغیه صادر شده است. این تاریخ صدور روی پاکت‌نامه‌ی حاوی ابلاغیه درج شده. این پاکت‌نامه را در میان مدارک خود نگه دارید و آن را دور نیاندازید.

اگر خاک آلمان را ترک نکنید، ممکن است دیپورت (اخراج) شوید. به این معنی که اگر دلیلی برای اعطای دولدونگ به شما وجود نداشته باشد، ماموران پلیس و اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) می‌توانند شما را در محل زندگی‌تان دستگیر کرده و به کشور مبدا بفرستند. اطلاعات بیشتر در این مورد را در فصل «دولدونگ» بخوانید.

در صورتی رد شدن درخواست پناهندگی، ارزیابی حقوقی وضعیت شما توسط وکیل می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد. ممکن است راه‌های جایگزینی برای خروج یا اخراج از آلمان وجود داشته باشد. مهم‌ترین آنها را در ادامه توضیح خواهیم داد.

چه امکان‌هایی پیش روی من است؟

شکایت رسمی علیه حکم

این حق قانونی شماست که به تصمیم اداره‌ی BAMF اعتراض کنید. در این حالت، دادگاه تصمیم می‌گیرد که آیا حکم رد درخواست پناهندگی شما قانونی بوده یا باید تحت حفاظت دولت آلمان قرار بگیرید. وکیل حقوقی یا مراکز مشاوره می‌توانند به شما بگویند که آیا اعلام شکایت به حکم فایده‌ای دارد یا نه و اینکه چه کاری باید انجام دهید. اطلاعات بیشتر در مورد امکان کمک های حقوقی را در بخش «از کجا می‌توانم کمک و مشاوره بگیرم؟» بخوانید.

شکایت را باید در دادگاه اداری (Verwaltungsgericht) مربوط به محل زندگی خود ثبت کنید. اطلاعات مربوط به این دادگاه در ابلاغیه‌ی اداره‌ی BAMF قید شده است.  کمک گرفتن از وکیل حقوقی در این مرحله، برای وضعیت آینده‌ی شما بسیار تعیین‌کننده است. 

در آلمان، افرادی که کمک‌هزینه‌‌های دولتی، مثل کمک‌هزینه‌ی پناهجویی، دریافت می‌کنند یا کسانی که درآمد پایینی دارند، قانونا می‌توانند برای پرونده‌های قضایی از دولت کمک مالی بگیرند. بنابراین، برای طرح شکایت علیه تصمیم BAMF نیز می‌توانید درخواست داده و تمام هزینه‌ یا بخشی از آن را از دولت بگیرید. در بعضی مواقع، ممکن است از شما بخواهند در آینده این پول را به نهاد دولتی مربوطه باز‌پس دهید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در وب‌سایت handbookgermany.de بخوانید. 

برای ثبت شکایت، چقدر زمان دارم؟
  • برای اعتراض به تصمیم «رد معمولی و ساده‌‌ی درخواست پناهندگی» (einfache Ablehnung) دو هفته  فرصت دارید. این دو هفته از تاریخی آغاز می‌شود که ابلاغیه‌ی BAMF را دریافت کرده‌اید. تاریخ تحویل ابلاغیه که روی پاکت‌نامه‌ درج شده، تاریخ قانونی شروع فرصت شکایت است. بنابراین، نگه داشتن پاکت‌نامه می‌تواند بعدها در طول روند قضایی شکایت، کمک‌کننده باشد.

  • در صورتی که درخواست شما به دلیل «غیر‌قابل‌بودن» یا «به وضوح بی‌اساس بودن» رد شده باشد، فقط یک هفته برای مراجعه به دادگاه و ثبت تقاضای دادرسی فوری (Eilantrag)  زمان داریداگر دادخواست شما توسط دادگاه پذیرفته شود، اجازه دارید در طول روند رسیدگی به دادخواست شکایت، در آلمان بمانید. در غیر این صورت، ممکن است حتی اگر هنوز تصمیمی در مورد شکایت شما گرفته نشده باشد، از آلمان اخراج شوید. توجه داشته باشید که: اگر طبق قانون دابلین، درخواست شما تحت عنوان «درخواست غیر‌قابل‌قبول» رد شده باشد و شما درخواست دادرسی فوری بدهید، مهلت قانونی شش ماهه شما برای خروج از آلمان (طبق قانون دابلین) دوباره از اول شروع می‌شود. در چنین شرایطی، بسیار مهم است که از وکیل کمک بگیرید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در فصل «مقررات دابلین» بخوانید.

  • اگر فرصت کمک گرفتن از وکیل یا مراکز مشاوره را از دست داده‌اید، خودتان هم می‌توانید به دادگاه اداری مربوطه مراجعه کرده و به صورت کتبی یا شفاهی شکایت خود را ثبت کنید. چند نمونه‌ی شکایت کتبی را می‌توانید در اینجا ببینید: اعلام شکایت علیه حکم رد درخواست ساده، اعلام شکایت علیه حکم رد درخواست به دلیل «غیر‌قابل‌بودن» درخواست و اعلام شکایت علیه حکم رد درخواست به دلیل «به وضوح بی‌اساس بودن» درخواست

  • همانطور که گفته شد، نشانی دادگاه اداری مربوط به محل زندگی شما در ابلاغیه‌ی BAMF قید شده است. خوب است بدانید که: در هر شعبه‌ی دادگاه اداری، دفتر تنظیم شکایتی (Rechtsantragsstelle) وجود دارد که به شما برای مکتوب کردن شکایت و ثبت آن  کمک می‌کند.  توجه داشته باشید که: پس از ثبت شکایت، دو هفته‌ی دیگر فرصت دارید به دادگاه نشان دهید چرا تصمیم BAMF مبنی بر رد درخواست پناهندگی شما، اشتباه بوده است. مستدل کردن شکایت باید توسط وکیل حقوقی انجام شود. برای یافتن وکلای حقوقی در نزدیکی محل زندگی خود، می‌توانید از وب‌سایت Life Initiativeکمک بگیرید.

پس از ثبت شکایت چه اتفاقی می‌افتد؟

تا زمانی که شکایت شما در جریان است، نمی‌توان شما را از آلمان اخراج کرد. البته در صورتی که یا شکایت شما علیه «حکم ساده و معمولی رد درخواست پناهندگی» بوده باشد و یا دادگاه درخواست دادرسی فوری (Eilantrag) شما را پذیرفته باشد. در این حالت، می‌توانید جواز اقامت موقت خود را نگه داشته و کماکان کمک‌هزینه‌ی پناهجویی نیز دریافت خواهید کرد. رسیدگی به شکایت توسط دادگاه اغلب زمان زیادی به طول می‌انجامد. ممکن است مجبور شوید یک سال یا حتی بیشتر از آن، منتظر بمانید. می‌توانید از این زمان برای فراگیری زبان آلمانی و شروع کردن مثلا یک دوره‌ی آموزشی فنی‌حرفه‌ای (Ausbildung) استفاده کنید. 

پس از ثبت شکایت، دادگاه یک بار دیگر دلایل پناهندگی شما و تصمیم BAMF را بازبینی می‌کند. به این معنی که قاضی پروتکل مصاحبه‌ی پناهندگی شما را خوانده، مدارک و شواهد ارائه‌شده از جانب شما بررسی کرده و معمولا در نهایت شما را به یک جلسه‌ی دادرسی در دادگاه فرامی‌خواند تا دوباره از شما سوال کند. بعد از طی شدن این مراحل، دادگاه تصمیم خواهد گرفت: 

  • اگر قاضی به این نتیجه برسد که شما واجد این شرایط هستید که تحت حفاظت دولت آلمان قرار گرفته و یکی از انواع اقامت از جمله پناهنده‌ی رسمی (Asylberechtigte*r, Flüchtling)  یا اقامت حفاظت جانبی (subsidiär Schutz) یا منع ملی اخراج (nationales Abschiebungsverbot) به شما تعلق بگیرد، حکم صادره از اداره‌ی BAMF لغو شده و شما اجازه‌ی اقامت دریافت خواهید کرد

  • اگر قاضی تایید کند که حکم BAMF  مبنی بر رد کردن هر شکل از حفاظت دولت آلمان از شما درست بوده است، شکایت شما ملغی شده و حکم خروج از آلمان به قوت خود باقی خواهد ماند.

قاعدتا با صدور حکم دادگاه، پرونده‌ی پناهندگی شما بسته شده و روند حقوقی آن به انتها خواهد رسید. وکیل شما می‌تواند درخواست پذیرش تجدید‌نظر نماید. اگر دادگاه عالی اداری (Oberverwaltungsgericht) با این درخواست موافقت کند، درخواست پناهندگی شما مجددا مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار خواهد گرفت. اما چنین اتفاقی به ندرت رخ می‌دهد. برای مثال، زمانی که سوالات تعیین‌کننده در پرونده (نظیر دلایل شما برای پناهندگی) همچنان در ابهام بوده و پاسخ قطعی برایشان وجود نداشته باشد یا زمانی که دادگاه‌های برگزار‌شده‌ پیش از این، نظر و حکم بسیار متفاوتی در مورد پرونده‌های مشابه داشته‌اند، دادگاه عالی با بررسی مجدد پرونده موافقت خواهد کرد.

درخواست پناهندگی تکمیلی (مجدد)

اگر مدارک و شواهد جدیدی مبنی بر تحت تعقیب بودن در کشور خود در دست داشته باشید، یا در صورت تغییر وضعیت (مثلا روی کار آمدن یک دولت جدیدی کشور مبدا شما)، از این حق برخوردار خواهید بود که مجددا درخواست پناهندگی بدهید. این روند حقوقی «درخواست پناهندگی تکمیلی» (Asylfolgeantrag) نام دارد. ثبت درخواست مجدد در چند حالت دیگر امکان‌پذیر است؛ مثلا اگر به بیماری‌های جسمی یا روانی (نظیر اختلال پس از تروما) مبتلا شده و گواهی تشخیص پزشک متخصص دارید.

وکلای حقوقی یا مراکز مشاوره می‌توانند به شما بگویند که آیا در مورد پرونده‌ی شما، ثبت درخواست مجدد امکان‌پذیر بوده و فایده‌ای دارد یا خیر. برای یافتن وکلای حقوقی در نزدیکی محل زندگی خود، می‌توانید از وب‌سایت                 Life Initiativeکمک بگیرید.

درخواست تکمیلی باید در شعبه‌ی محلی اداره‌ی BAMF در منطقه‌ای که اقامت‌گاه پذیرش اولیه‌ی  (Erstaufnahmeeinrichtung)  شما در آن قرار دارد، به ثبت برسد. همان اقامت‌گاه اولیه‌‌ای که قبلا در آن ساکن بوده‌اید. اگر در طول این مدت از آلمان خارج شده باشید، موظفید دوباره تا حداکثر شش ماه در یک اقامت‌گاه پذیرش اولیه زندگی کرده و الزام به سکونت در محل تخصیص‌داده‌شده  (Residenzpflicht) و محدودیت‌های جا‌به‌جایی دوباره در مورد شما اجرا خواهد شد. به این معنی که تنها با اجازه‌ی رسمی اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde)  می‌توانید شهر محل زندگی خود را ترک کنید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحه‌ی «اجازه‌ی اقامت موقت» بخوانید.

دولدونگ

اگر درخواست پناهندگی شما رد شده و به شما اقامت موقت «دولدونگ» داده شود، به این معناست که: کماکان موظف به خروج از آلمان هستید، اما اجرای حکم اخراج موقتا متوقف شده است. اطلاعات تکمیلی در مورد دولدونگ و راه‌های تبدیل آن به نوعی اقامت مطمئن‌تر را در صفحه‌ی «دولدونگ بخوانید»

درخواست ملاحظه‌ی ویژه به علت وضعیت استثنایی

اگر اخراج از آلمان شما را در موقعیت بحرانی و بسیار دشواری قرار بدهد، و در صورتی که «به خوبی در جامعه‌ی آلمان ادغام شده باشید»، این امکان وجود دارد که برای دریافت اجازه‌ی اقامت، «درخواست ملاحظه‌ی ویژه به دلیل وضعیت استثنایی» (Härtefallantrag) بدهید. احتمال موافقت با درخواست افرادی که زبان آلمانی را فراگرفته‌اند، در این کشور مشغول به تحصیل در مدرسه هستند، دوره‌ی Ausbildung می‌گذرانند، در دانشگاه تحصیل می‌کنند یا امکان و چشم‌انداز پیدا کردن کار دارند، بالاتر است. همینطور افرادی که در آلمان به کار داوطلبانه مشغولند و دوستان و آشنایانی در این کشور دارند که بتوانند در ارائه‌ی درخواست به آنها کمک کنند، احتمال موفقیت بیشتری خواهند داشت.

تصمیم‌گیری با اعطای چنین امکانی به فرد متقاضی با وزارت امور داخله‌ی هر ایالت است. شعبات این نهاد دولتی در هر ایالت، یک کمیسیون ویژه (Härtefallkommissionen) برای این کار دارند. این کمیسیون به شما می‌گوید که آیا امکان ارائه‌ی درخواست دارید یا خیر و اینکه برای ثبت درخواست چه کاری باید انجام دهید. برای کسب اطلاع از امکان پیش‌رو می‌توانید به هرکدام از اعضای این کمیسیون مراجعه نمایید. در وب‌سایت basiswissen.asyl.net لینک اطلاعاتی مربوط به کمیسیون ایالت خود را پیدا خواهید کرد. در نظر داشته باشید که اطلاعات موجود در این مورد، بخشا فقط به زبان آلمانی در دسترس است. 

می‌توانید پیش از تصمیم‌گیری در این مورد از یک وکیل حقوقی یا مرکز مشاوره نیز کمک بگیرید. آنها به شما می‌گویند که احتمال موافقت با درخواست‌تان چقدر است.

در اغلب موارد، مراکز مشاوره‌ی پناهجویی می‌توانند به شما در نوشتن و ثبت درخواست کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در ممورد این مراکز بخش «از کجا می‌توانم کمک و مشاوره بگیرم؟» را بخوانید.

از کجا می‌توانم کمک و مشاوره بگیرم؟

مراکز مشاوره در کنار انواع خدمات حمایتی، می‌توانند امکان بهره‌بردن از دادخواست حمایت مردمی (Petition) از شما یا پناه گرفتن در کلیساهای حامی پناهجویان (Kirchenasyl) را در مورد پرونده‌ی شما بسنجند.

با استفاده از ابزار  BAMF-Navi می‌توانید مراکز مشاوره‌ی پناهجویی در اطراف محل زندگی خود را بیابید. در عین حال، مراکز MBE  و JMD   نیز خدمات مشاوره دارند. در وب‌سایت proasyl.de هم می‌توانید بسیاری از مراکز مشاوره را بیابید. یا از امکانات مشاوره‌ی  فردی از طریق ایمیل این موسسه استفاده کنید (به دو زبان انگلیسی و آلمانی). شوراهای پناهندگان (Flüchtlingsräte) هم می‌توانند به شما کمک کنند برای یافتن وکلای حقوقی در نزدیکی محل زندگی خود، می‌توانید از وب‌سایت   Life Initiative کمک بگیرید.

مهم

در صورتی که یا شکایت شما علیه «حکم ساده و معمولی رد درخواست پناهندگی» بوده باشد و یا دادگاه درخواست دادرسی فوری (Eilantrag) شما را پذیرفته باشد، مادامی که شکایت شما در جریان است، نمی‌توان شما را از آلمان اخراج کرد.