حکم اخراج از آلمان
آیا ممکن است از آلمان اخراج شوم؟
اگر درخواست پناهندگی شما به طور قطعی رد شود؛ [به دلیلی] اقامت خود را از دست بدهید؛ هرگز هیچ شکلی از اقامت در این کشور دریافت نکرده باشید، موظف به خروج از آلمان بوده و باید خاک این کشور را ترک کنید. در این وضعیت، ادارهی فدرال مهاجرت و پناهندگی (BAMF) از شما خواهد خواست که ظرف مهلت قانونی معینی از آلمان خارج شوید و به شما یادآور میشود که طبق پاراگراف ۳۴ قانون پناهندگی، در معرض خطر اجرای حکم اخراج هستید. این اخطار رسمی «اخطار به اخراج» (Abschiebungsandrohung) نامیده میشود.
در این اخطاریه، باید به نام کشوری که قرار است به آنجا فرستاده شوید، به صراحت اشاره شده باشد. صدور این اخطاریه الزام قانونی دارد. وقتی تقاضای پناهندگی کرده و درخواست شما رد شده باشد، اخطار به اخراج در ابلاغیهی رد درخواست پناهندگی (صادره از BAMF) درج خواهد شد.
تنها در صورتی میتوان فرد متقاضی پناهندگی را اخراج کرد که اخطار به اخراج در ابلاغیهی BAMF ذکر شده و یا ادارهی امور اتباع بیگانه «دستور خروج از آلمان» (Ausreiseverfügung) را صادر کرده باشد.
نامهی ابلاغیهی حاوی اخطار اخراج با پست سفارشی برای شما ارسال میشود. به این معنی که ادارهی BAMF از اینکه نامه در صندوق پستی شما انداخته شده، اطلاع دارد.
در صورت دریافت اخطاریه، میتوانید از مراکز مشاوره یا وکلای حقوقی کمک و راهنمایی بگیرید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش « اگر در معرض اخراج باشم، چه کاری میتوانم انجام دهم؟» بخوانید.
این امکان را دارید که به تصمیم ادارهی BAMF اعتراض کرده و یا از دادگاه تقاضای دادرسی فوری (Eilantrag) نمایید. در صورت کسب موفقیت در این مرحله، اخطاریهی اخراج ملغی خواهد شد. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحهی «رد شدن درخواست پناهندگی» بخوانید.
همهی آنچه که باید بدانم
در صورتی ممکن است از آلمان اخراج شوید که بنا به حکمی قطعی موظف به خروج از این کشور بوده، در مهلتی که برایتان تعیین شده، داوطلبانه خاک این کشور را ترک نکرده باشید و اخراج شما عملا امکانپذیر بوده و منع قانونی نداشته باشد. در صفحهی «رد درخواست پناهندگی» توضیح داده شده که تحت چه شرایطی اخراج فرد امکانپذیر نبوده یا منع قانونی دارد. اگر بدون اجازه وارد آلمان شده و هیچ نوع اقامتی نداشته باشید، یا اگر اجازهی اقامتتان منقضی شده و قابل تمدید نباشد، یا درخواست دریافت اقامت به طور قطعی رد شده باشد، قانونا موظف به ترک آلمان خواهید بود. بنابراین، در صورتی که درخواست پناهندگی شما رد شده و از تمام راههای قانونی اعتراض و شکایت استفاده کرده و نتیجهای نگرفته باشید یا مهلت قانونی استفاده از این راهها را از دست داده باشید، باید آلمان را ترک کنید. به طور کلی، این افراد موظف به خروج هستند:
متقاضیان پناهندگی که درخواست آنها به طور قطعی و غیرقابلاعتراض رد شده است. همینطور متقاضیانی که درخواست آنها طبق قانون دابلین رد شده.
افرادی که به طور غیرقانونی در آلمان زندگی میکنند و بنابراین (دیگر) در این کشور ثبتشده نیستند.
اتباع خارجی که اجازهی اقامت آنها باطل یا منقضی شده است.
اتباع خارجی که به دلیل ارتکاب جرمی بزرگ یا مواردی مشابه در دادگاه محکوم به خروج شدهاند.
افرادی که اقامت دولدونگ دارند: حکم اخراج افرادی که دولدونگ دارند، به طور موقت متوقف شده ولی کماکان موظف به خروج هستند. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش «آیا ممکن است علیرغم داشتن دولدونگ، از آلمان اخراج شوم؟» بخوانید.
مهلت خروج داوطلبانه از خاک آلمان در موارد «رد معمولی و سادهی درخواست پناهندگی» Ablehnung) (einfache ۳۰ روز است. اگر درخواست پناهندگی شما به دلیل «غیرقابلقبول» بودن رد شود، یا به این دلیل که درخواست از نظر مقامات مربوطه «به وضوح بیاساس» بوده، فقط یک هفته برای بازگشت «داوطلبانه» به کشور مبدا فرصت خواهید داشت. درخواست پناهندگی وقتی به دلیل «غیرقابلقبول» بودن رد میشود که برای مثال، بنا به قانون دابلین، کشور اروپایی دیگری مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شما شناخته شود. حکم رد درخواست به دلیل «به وضوح بیاساس» بودن آن، وقتی صادر میشود که برای مثال، ادارهی BAMF تناقض آشکاری در روایت یا دلایل پناهندگی شما ببیند و بر این باور باشد که شما صرفا به انگیزههای مالی و اقتصادی به آلمان گریختهاید. مهلت قانونی برای خروج در ابلاغیهی ادارهی BAMF قید شده و از زمانی آغاز میشود که این ابلاغیه به دست شما رسیده است.
اگر در موعد مقرر، داوطلبانه از آلمان خارج نشده و اقدامات قانونی دیگری برای ماندن انجام نداده باشید، ممکن است حکم اخراج اجباری با کمک پلیس اجرا شده و شما را به موطن خود یا کشور ثالثی که شما را میپذیرد و ارتباط مشخصی با آن دارید (برای مثال سابق بر این در آنجا زندگی کردهاید) بازگردانند. این روند قانونی اخراج از خاک (Abschiebung) یا بازگرداندن (Rückführung) نامیده میشود.
حکم اخراج در پاراگراف ۵۸ قانون اقامت قید شده است که بنا به آن، فرد تنها وقتی در خطر اخراج است که این کار عملا و از اساس ممکن بوده و منع قانونی نداشته باشد. بنابراین، در وهلهی اول، باید امکان این کار سنجیده شود. ادارات امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) مسئولیت اخراج را به عهده دارند. اگر اجرای حکم امکانپذیر نبوده یا منع قانونی داشته باشد، مقامات این اداره میتوانند به شما دولدونگ یا اجازهی اقامت اعطا کنند. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحهی «دولدونگ» بخوانید.
شما از این حق قانونی برخوردارید که به حکم رد درخواست پناهندگی اعتراض کنید. اما برای این کار نیز مهلت قانونی کمی دارید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحهی «رد درخواست پناهندگی» خواهید خواند.
روند اخراج توسط ادارهی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) تنظیم و اجرایی میشود. مقامات این اداره در وهلهی نخست امکان انجام این کار را سنجیده و بررسی میکنند که آیا دلایلی وجود دارد که اخراج شما را غیرممکن سازد. اگر مانعی برای اخراج وجود نداشته باشد، تاریخی برای این کار تعیین میشود.
قاعدتا این تاریخ به شما اطلاع داده نخواهد شد. در بسیاری از موارد، اخراج در شب اتفاق افتاده وپلیس ایالتی فرد را در محل سکونت او (منزل یا اقامتگاه پناهجویی) دستگیر میکند.
از تاریخ اول آگوست سال ۲۰۲۴، تغییراتی در قانون اقامت اجرایی شده که به موجب آن پلیس اجازه دارد هنگام جستجوی فردی که قرار است اخراج شود، به دیگر اتاقهای کمپهای جمعی پناهندگی نیز (Gemeinschaftsunterkünften) ورود کند. پس از دستگیری فرد، او را به فرودگاه منتقل کرده و به پلیس فدرال تحویل میدهند.
در نهایت پلیس فدرال او را سوار هواپیما کرده و در طول پرواز تا مقصد نیز همراهی میکند. اخراج عموما با پروازهای معمولی انجام میگیرد، اما در بعضی مواقع نیز از پروازهای چارتر (اجارهای) برای این کار استفاده میشود.
اگر مقامات ادارهی امور اتباع بیگانه بر این باور باشند که شما قصد دارید مثلا با پنهان شدن در جایی یا فرار از دست ماموران پلیس، مانع از اجرای حکم اخراج شوید، ممکن است برای چند روز یا حتی چند ماه پیش از موعد قطعی اخراج، شما را بازداشت به قصد اخراج نگه دارند.
اگر موظف به ترک آلمان باشید و اخراج شما نیز قانونا امکان اجرایی شدن داشته باشد، و در ضمن مقامات ادارهی امور اتباع بیگانه بر این باور باشند که شما قصد دارید به نوعی مانع از اجرای حکم شوید، میتوانند شما را بازداشت کنند. قبل از بازداشت، باید دادگاه حرفهای شما را شنیده و تصمیم بگیرد که آیا با درخواست این اداره مبنی بر بازداشت شما موافقت کند یا خیر. میتوانید علیه تصمیم دادگاه اعلام شکایت کنید.
برای بازداشت کسی به قصد اخراج از آلمان، وجود پیششرطهای زیر الزامی است:
باید مشمول الزام قانونی ترک خاک باشید. به این معنی که بدون اجازه وارد آلمان شده و هیچ مجوز اقامتی ندارید، یا اقامت شما منقضی شده و یا درخواست دریافت اقامت به طور قطعی و غیرقابل اعتراض رد شده باشد. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش «آیا ممکن است از آلمان اخراج شوم» بخوانید.
مهلت قانونی شما برای ترک خاک منقضی شده است.
شواهد و نشانههای مشخصی در دست است که شما قصد دارید مانع از اجرای حکم اخراج خود شوید.
در قانونی که اصطلاحا «بهبود روند بازگرداندن [مهاجران]» (Rückführungsverbesserungsgesetz) نامیده میشود و از تاریخ ۲۷ فوریهی سال ۲۰۲۴ اجرایی شده، مقررات جدیدی برای اخراج دیده شده. به موجب این قانون، در حال حاضر میتوان تا نهایتا ۶ ماه فرد را در بازداشت نگه داشت (این مدت زمان قبلا ۳ ماه بود). به علاوه، اکنون مقامات مربوطه میتوانند به دلایل بیشتری فرد را بازداشت کنند. برای مثال:
اینطور نیست که در هر شرایطی، جریان داشتن روند پناهندگی الزاما مانع از اخراج متقاضی شده و ممکن است فرد تحت شرایط خاصی بازداشت شود.
در صورتی که فرد علیرغم داشتن حکم منع ورود یا منع دریافت اجازهی اقامت، به آلمان بازگردد. این وضعیت در حالتی اتفاق میافتد که برای مثال، پس از رد شدن درخواست پناهندگی، برای متقاضی حکم منع ورود به آلمان صادر شده باشد، اما او پس از خروج یا اخراج از آلمان، دوباره وارد این کشور شود. بنا به قانون جدید، در چنین شرایطی ممکن است فرد را به قصد اخراج [دوباره] بازداشت کنند.
اگر فرد برای دولت آلمان تهدید امنیتی به حساب بیاید.
نکتهی حائز اهمیت: بازداشت به قصد اخراج تنها وقتی میافتد که حکم اخراج فرد به طور واقعی و عملی ظرف مدت شش ماه، قابل اجرا باشد.
اگر در چنین وضعیتی هستید، میتوانید از وکلای حقوقی، موسسهی Pro Asyl و دیگر مراکز مشاوره درخواست کمک کنید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش «در صورتی که در معرض اخراج باشم، چه کاری میتوانم انجام دهم؟» بخوانید.
قاعدتا اجازه دارند تا شش ماه شما را در بازداشت نگه دارند. اگر تلاش کنید مانع از اجرای حکم اخراج شوید، میتوان مدت بازداشت را تا ۱۲ ماه دیگر تمدید کرد. اما افراد زیر سن قانونی (که کودک محسوب میشوند) و خانوادههای این کودکان را تنها در موارد استثنایی و صرفا برای مدت کوتاهی میتوان در بازداشت به قصد اخراج نگه داشت. به علاوه، اعضای یک خانواده حق دارند در کنار هم اسکان داده شوند.
در حالت کلی، افرادی که در برای حکم اخراج بازداشت میشوند را در بازداشتگاههای مخصوص اخراج نگه داشته و به زندانهای عادی نمیفرستند. و حتی در صورتی که شما را در زندان عادی بازداشت باشید، باید جدا از دیگر زندانیان جرایم کیفری اسکان داده شوید.
از حق داشتن ملاقات و تماس تلفنی برخوردار خواهید بود. به علاوه، این حق شماست که در هر زمان که بخواهید با وکیل خود یا مشاور (روحانی) زندان در تماس باشید. با مشاورین زندان میتوانید در مورد نگرانیها و مشکلات خود صحبت کنید. این مشاورین اغلب کشیشهای کاتولیک یا پروتستان هستند. اما برای صحبت با آنها، نیازی نیست خود شما حتما مسیحی (کاتولیک یا پروتستان) باشید.
لطفا توجه داشته باشید که: اگر پیششرطهای لازم برای بازداشت موجود بوده و مقامات ادارهی امور اتباع بیگانه بر این باور باشند که شما میخواهید مانع اجرای حکم اخراج شوید، پلیس اجازه دارد شما را حتی بدون حکم دادگاه، به طور موقت دستگیر کند. در این حالت، به دادگاه ظرف مدت ۴۸ ساعت اطلاع داده شده و دادگاه تصمیم میگیرد که آیا میتوان شما را به قصد اخراج بازداشت کرد یا خیر.
بازداشت تضمین خروج (Ausreisegewahrsam)
اگر موعد قانونی اخراج تعیین شده و ادارهی امور اتباع بیگانه همهی ملزومات اجرایی شدن آن (اسناد و مدارک شما، پروازی که قرار است برای اخراج مورد استفاده قرار بگیرد) را ترتیب داده باشد، ممکن است به منظور تضمین خروج، شما را بازداشت کنند.
بازداشت تضمین خروج به این معناست که شما را تا روز اخراج در بخش ترانزیت فرودگاه یا یک اقامتگاه ویژه (مرکز بازداشت اخراج یا مرکز بازداشت بازگرداندن) نگه میدارند. هدف از این کار این است که، مثلا با پنهان شدن، مانع از اجرای حکم اخراج نشوید. مقامات مسئول اجازه دارند تا نهایتا ۲۸ روز شما را در این مرکز نگه دارند. برای این بازداشت موقت، نیازی به دستور قضایی نیست. اما باید بلافاصله پس از بازداشت، به یک قاضی ارجاع داده شوید. برای بازداشت کسی به قصد تضمین خروج، وجود پیششرطهای زیر الزامی است:
موعد مقرر برای خروج شما از آلمان سرآمده است
شواهد و مشخصی حاکی از آن در دست است که شما قصد دارید مانع اجرای حکم اخراج خود شوید. برای مثال، در مورد هویت خود اطلاعات نادرستی ارائه دادهاید.
و: اجرای حکم اخراج ظرف مدت ۲۸ روز عملا و قانونا امکانپذیر است.
بازداشت به هدف الزام به همکاری (Mitwirkungshaft):
اگر در قرارهایی که ادارهی امور اتباع بیگانه نزد پزشکان دولتی (Amtsärzt*innen) یا در سفارتخانهها برای شما تعیین کرده، حاضر نشوید، میتوان شما را تا نهایتا ۱۴ روز به هدف «الزام به همکاری» بازداشت کرد. به این معنی که در محل مشخصی نگه داشته میشوید تا اطمینان حاصل شود که در قرارهای اداری خود حاضر خواهید شد.
خوب است بدانید که: در طول بازداشت الزام به همکاری یا بازداشت تضمین خروج، از این حق قانونی برخوردارید که با وکیل، سازمانهای کمک به مهاجران، دیدهبان اخراج و همینطور خانوادهی خود در تماس باشید. نشانی این مراکز را در بخش «در صورتی که در معرض خطر اخراج باشم، چه کاری میتوانم انجام دهم؟» خواهید خواند.
معمولا فرد را به کشور مبدا (موطن او) باز میگردانند. اما این امکان وجود نیز وجود دارد که به کشور ثالثی فرستاده شود که با آن ارتباط مشخصی دارد (مثلا برای مدت طولانی آنجا زندگی کرده یا در آنجا خانوادهای دارد). البته در صورتی که آن کشور فرد را بپذیرد.
در صورت امکان انتقال به کشور ثالث در قالب مقررات دابلین، نباید شما را به کشور مبدا (موطن) بازگردانند، بلکه به یکی از کشورهای عضو اتحادیهی اروپا (یا نروژ، لیختناشتاین، ایسلند یا سوییس) منتقل میشوید، که مسئول بررسی پروندهی درخواست پناهندگی شماست. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحهی «مقررات دابلین» بخوانید.
معمولا فرد را به کشور مبدا (موطن او) باز میگردانند. اما این امکان وجود نیز وجود دارد که به کشور ثالثی فرستاده شود که با آن ارتباط مشخصی دارد (مثلا برای مدت طولانی آنجا زندگی کرده یا در آنجا خانوادهای دارد). البته در صورتی که آن کشور فرد را بپذیرد.
در صورت امکان انتقال به کشور ثالث در قالب مقررات دابلین، نباید شما را به کشور مبدا (موطن) بازگردانند، بلکه به یکی از کشورهای عضو اتحادیهی اروپا (یا نروژ، لیختناشتاین، ایسلند یا سوییس) منتقل میشوید، که مسئول بررسی پروندهی درخواست پناهندگی شماست. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحهی «مقررات دابلین» بخوانید.
دولدونگ در واقع اجازهی اقامت به حساب نمیآید، بلکه صرفا به معنای تعلیق موقت حکم اخراج است. علیرغم دریافت دولدونگ، شما همچنان موظف به ترک خاک آلمان هستید و ممکن است در هر زمانی اخراج شوید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحهی «دولدونگ» بخوانید.
وقتی اخراج میشوید، طبق پاراگراف ۱۱ قانون اقامت، به طور قانونی از ورود [دوباره] به آلمان و اقامت در این کشور منع میشوید. این ممنوعیت به آلمانی Wiedereinreisesperre نامیده میشود.
تاریخ منع ورود دوباره، از زمان اخراج شما آغاز شده و معمولا ۵ ساله است. اما در صورتی که مرتکب جرمی شده باشید یا برای دولت آلمان خطر محسوب شوید، میتوان این مدت را تا ۱۰ سالتمدید کرد. اگر فرد مرتکب جرم بسیار سنگینی مثل جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت شده باشد، و همینطور اگر از نظر دولت آلمان خطر تروریستی یا تهدید برای امنیت ملی به حساب بیاید، این مدت زمان به ۲۰ سال افزایش مییابد.
این ممنوعیت نه فقط برای آلمان، بلکه در تمام کشورهای عضو پیمان شنگن اعتبار دارد. فهرست کشورهای عضو شنگن را میتوانید در وبسایت وزارت امور خارجه ببینید. اگر بخواهید وارد یکی از این کشورها شوید، ممکن است جلوی ورود شما گرفته شود. در پاسپورت شما نیز مهر «اخراجشده» درج خواهد شد.
در نظر داشته باشید که: ممکن است برای ممنوعیت ورود دوباره و اقامت، مدت زمانی تعیین نشده باشد. این کار غیرقانونی بوده و اگر برای شما اتفاق بیافتد، ضرورت دارد که با وکیل یا یکی از مراکز مشاوره مثل Pro Asyl یا موسسات مشابه صحبت کنید. وکلای حقوقی متخصص امور مهاجرت و پناهندگی را میتوانید از طریق وبسایت Life Initiative پیدا کنید.
اگر در معرض خطر اخراج هستید، حتما با یک وکیل تماس تلفنی بگیرید یا به یکی از مراکز مشاوره یا گروههای حمایت از پناهندگان اطلاع دهید. وکلای حقوقی متخصص امور مهاجرت و پناهندگی را میتوانید از طریق وبسایت Life Initiative پیدا کنید. مراکز مشاوره در نزدیکی خود را اینجا بیابید. موسسهی Pro Asyl امکان مشاورهی فردی از طریق ایمیل (به زبانهای آلمانی و انگلیسی) نیز دارد. با شوراهای پناهندگان در ایالت خود هم میتوانید تماس بگیرید.
از این حق قانونی برخوردارید که به منظور توقف موقت حکم اخراج، از دادگاه اداری (Verwaltungsgericht) درخواست دادرسی فوری (Eilantrag) نمایید. میتوانید از کارمندان اقامتگاهی پناهجویی خود یا افراد ساکن آنجا نیز کمک بگیرید و برای این کار باید به آنها وکالت (Vollmacht) بدهید که از جانب شما با وکیل حقوقی تماس بگیرند یا به جای شما درخواست دادرسی فوری را ثبت کنند.
میتوانید با دیدهبانان اخراج نیز تقاضای کمک کنید. دیدهبانان در فرودگاههای فرانکفورت، دوسلدورف، برلین، هامبورگ و هاله/لایپزیگ مستقر هستند. آنها با وکیل تماس گرفته و در طول بازداشت اخراج یا بازداشت تضمین خروج به شما کمک میکنند. راههای تماس با دیدهبانان اخراج را اینجا بیابید.
اگر حکم اخراج عملی نشود، ضروری است که پس از توقف آن، به یک وکیل یا مرکز مشاوره مراجعه کنید. علیرغم توقف اخراج، ممکن است (دوباره) به بازداشتگاه منتقل شوید و اجرای حکم برای زمان دیگری برنامهریزی شود.
در نظر داشته باشید که: اگر قرار باشد اخراج شده و پولی به همراه نداشته باشید، پلیس قانونا موظف است مبلغ کمی پول در اختیار شما بگذارد.
وکلای حقوقی میتوانند شما را راهنمایی و کمک کرده و بررسی کنند که آیا حکم اخراج قانونی بوده یا خیر. اگر اخراج شما غیرقانونی بوده باشد، ممکن است بتوانید دوباره به آلمان بیایید. اگر وکیلی ندارید، از دوستان خود را یا مراکز مشاوره بخواهید که برای تماس با وکیل به شما کمک کنند.
اگر وکیلی نمیشناسید، در وبسایت Life Initiative میتوانید وکلای حقوقی امور مهاجرت و پناهندگی را بیابید. در وبسایت Pro Asyl نیز مراکز مشاوره را پیدا خواهید کرد. موسسهی Pro Asyl امکان مشاورهی فردی از طریق ایمیل (به زبانهای آلمانی و انگلیسی) نیز دارد. با شوراهای پناهندگان در ایالتی که در آلمان ساکن آنجا بودهاید، هم میتوانید تماس بگیرید.
توجه داشته باشید که: اگر در قالب مقررات دابلین به یکی از کشورهای عضو اتحادیهی اروپا یا نروژ، ایسلند، ایختناشتاین و سوییس منتقل شده باشید، میتوانید از این امتیاز بهره ببرید که به مرکز مشاورهای در آن کشور مراجعه نمایید. وبسایت Ecre.org فهرست مراکز مشاوره در این کشورها را در اختیار مخاطبین گذاشته است.
مهم
مسئولیت حکم اخراج با دولتهای ایالتی است. هر ایالت به تنهایی تصمیم میگیرد که چه کسی را اخراج کند. در بعضی ایالتها این حکم در موارد بسیار زیادی اجرا میشود و در بعضی ایالتها اخراج کمتر اتفاق میافتد. اگر روایتی از اجرای حکم در ایالت دیگری شنیدید، به این معنی نیست که شما هم مشخصا در معرض خطر قرار دارید، اما ممکن است برای شما هم اتفاق بیافتد. به همین دلیل گرفتن مشاوره و کمک در زمان مقتضی مفید فایده خواهد بود.