مقررات دابلین

در صورتی مقررات دابلین در مورد شما اعمل می‌شود که:

• در یکی دیگر از کشورهای عضو پیمان دابلین اثر انگشت داشته باشید

• در یکی دیگر از کشورهای عضو این پیمان درخواست پناهندگی داده باشید و پرونده‌ی شما هنوز در جریان باشد.

• در یکی دیگر از کشورهای عضو این پیمان درخواست پناهندگی داده باشید و مدتی بعد درخواست خود را پس گرفته باشید.

• در یکی دیگر از کشورهای عضو این پیمان درخواست پناهندگی داده باشید و درخواست شما رد شده باشد.

• از یکی دیگر از کشورهای عضو این پیمان ویزا یا اجازه‌ی اقامت (برای مثال ممنوعیت ملی اخراج) دریافت کرده باشید.

در همه‌ی این موارد، درخواست پناهندگی شما در کشور فعلی به دلیل «غیر‌قابل‌قبول» بودن رد می‌شود. اداره‌ی BAMF از شما خواهد خواست به کشور قبلی بازگردید و موجبات انتقال شما به آن کشور را فراهم می‌سازد.

بلافاصله پس از ثبت درخواست پناهندگی، اداره‌ی BAMF بررسی می‌کند که آیا آلمان مسئول رسیدگی به درخواست شماست یا خیر. این بررسی با کمک اطلاعات موجود در بانک داده‌های Eurodac صورت می‌گیرد. در سراسر اروپا، اثر‌انگشت تمام متقاضیان پناهندگی و دیگر اتباع خارجی در این بانک‌ داده‌های ذخیره می‌شود. مقامات اداره‌ی BAMF اجازه دارند از شما بخواهند بلیط‌های مسافرتی یا کارت‌ حمل‌و‌نقل عمومی‌تان را به آنها نشان دهید. اگر مقررات دابلین شامل حال شما شود، درخواست پناهندگی‌تان به دلیل «غیر‌قابل‌قبول» بودن رد شده و انتقال شما به کشوری که مسئول تصمیم‌گیری در مورد شماست، ترتیب داده خواهد شد. باید ظرف مدت زمان مشخصی به آن کشور بازگردانده شوید. اداره‌ی BAMF قانونا موظف است موارد زیر را مد‌نظر قرار دهد:

۱/ مقامات آلمانی باید در مورد شما از آن کشور اروپایی دیگر، اصطلاحا «درخواست پذیرش» کنند. این کار باید در اسرع وقت انجام شود که برای آن دو مهلت قانونی وجود دارد: یا حداکثر دو ماه پس از آنکه مقامات آلمانی از وجود اثر‌انگشت شما در بانک داده‌های Eurodac اطلاع یافته باشند، یا حداکثر سه ماه پس از ثبت درخواست پناهندگی شما در اداره‌ی BAMF. اگر این کار در یکی از این دو مهلت مقرر انجام نشود، آلمان مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شما خواهد بود.

۲/ اگر آن کشور دوم عضو پیمان دابلین آماده‌ی پذیرفتن شما نباشد، می‌تواند این درخواست پذیرش را رد کند.

• اگر شما در آن کشور دیگر به طور رسمی درخواست پناهندگی نکرده باشید، قاعدتا مقامات آن کشور دو ماه فرصت دارند که به درخواست پذیرش از طرف اداره‌ی BAMF آلمان، واکنش نشان دهند. اگر ظرف این مدت، هیچ پاسخی به درخواست ندهند، دولت آلمان آن را به منزله‌ی اعلام موافقت تلقی کرده و می‌تواند شما را به آن کشور انتقال دهد.

• اگر در آن کشور درخواست پناهندگی داده باشید، مقامات مربوطه بین دو هفته تا دو ماه فرصت دارند که به درخواست پذیرش آلمان واکنش نشان دهند. اگر ظرف این مدت، هیچ پاسخی به درخواست ندهند، دولت آلمان آن را به منزله‌ی اعلام موافقت تلقی کرده و می‌تواند شما را به آن کشور انتقال دهد.

۳/ پس از منقضی شدن مهلت دریافت پاسخ (بی‌آنکه آن کشور واکنشی به درخواست نشان داده باشد) یا پس از اعلام موافقت آن کشور با درخواست پذیرش، دولت آلمان شش ماه فرصت دارد که شما را به آن کشور بازپس بفرستد. این مدت زمانی اصطلاحا «مهلت انتقال»(Überstellungfrist)  نامیده می‌شود. اگر انتقال ظرف مدت شش ماه انجام نپذیرد، آلمان مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شما خواهد بود. فراموش نکنید که: اگر در زندان باشید، این مدت به ۱۲ ماه و اگر به طریقی (مثل پنهان شدن) مانع از اجرای حکم انتقال شوید، به ۱۸ ماه افزایش می‌یابد.

اگر برای بیش از از یک هفته در محل اقامت خود نباشید و BAMF از این موضوع اطلاع پیدا کند، ممکن است به شما اتهام فرار زده شود.

لطفا در نظر داشته باشید که: اگر درخواست پناهندگی شما در آلمان به دلیل «غیر‌قابل‌قبول» بودن رد شود، به این معنی نیست که درخواست شما در آن کشور اروپایی دیگر نیز رد می‌شود: صرفا پرونده‌ی پناهندگی شما نه در آلمان، بلکه در کشوری که مسئول رسیدگی به آن است، بررسی خواهد شد.

اگر شرایط زیر در مورد شما صادق باشد، اجازه ندارند شما در تحت قانون دابلین، به کشور دیگری منتقل نمایند:

• همسر یا فرزند/فرزندان زیر سن قانونی شما در آلمان یکی از انواع اقامت پناهندگی                   (Asylberechtigte, Flüchtlinge) یا حمایت جانبی (subsidiär Schutz) دارند.

• همسر یا فرزند/فرزندان زیر سن قانونی شما در آلمان تقاضای پناهندگی کرده و آلمان مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی آنهاست.

• خود شما زیر سن قانونی هستید، بدون والدین خود به آلمان آمده‌اید و یا خانواده‌ای در دیگر کشورهای عضو پیمان دابلین ندارید یا اگر خانواده‌ای در یکی از این کشورها دارید، پیوستن به آنها برای شما امن و مناسب نباشد.

• به بیماری سختی مبتلا هستید و انتقال شما به یک کشور دیگر تبعات بسیار منفی برای وضعیت سلامتی شما دارد. برای اثبات بیماری، نیاز به گواهی پزشکی دارید. اما موانع بسیار زیاد و سختی برای ماندن در آلمان به دلیل ابتلا به بیماری وجود دارد، زیرا به طور کلی فرض بر این است که امکان مراقبت‌های پزشکی و درمانی در موارد ابتلا بیماری‌های حاد در تمامی کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا موجود است.

• دولت آلمان «از حق ورود اختیاری به پرونده‌ی پناهندگی فرد متقاضی» (Selbsteintrittsrecht) استفاده کرده و به طور داوطلبانه اعلام کند که مسئولیت رسیدگی به درخواست را به عهده خواهد گرفت. اما چنین چیزی به ندرت و صرفا در موارد بسیار خاص و دشوار (Härtefällen) اتفاق می‌افتد، برای مثال در صورتی که متقاضی پناهندگی دچار بیماری حاد، آسیب روانی یا چیزهایی از این دست باشد.

این حق شماست که اداره‌ی BAMF مستقیما از خود شما درباره‌ی مسیری که از طریق آن به آلمان رسیده‌اید، وضعیت سلامتی شما و محل زندگی خانواده‌‌تان پرس‌و‌جو کند. در جریان این مصاحبه با مقامات اداره‌ی BAMF، باید توضیح دهید که چرا نمی‌توانید به آن کشور دیگر عضو پیمان دابلین بازگردید. دلایل ممکن شما می‌توانند به این شرح باشند: بی‌خانمانی یا نداشتن دسترسی به محلی برای زندگی در آن کشور، عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و درمانی در آنجا، مورد بدرفتاری و آزار قرار گرفتن در آنجا، امکان بازداشت شدن، یا اینکه اعضای خانواده‌ی شما مقیم آلمان باشند.

اداره‌ی BAMF قانونا موظف است مقررات دابلین و وضعیت فعلی درخواست دولت آلمان مبنی بر بازگرداندن شما به آن کشور را به زبان (مادری) خودتان برای شما توضیح دهد. از این حق برخوردار خواهید بود که به طور منظم در مورد وضعیت پرونده‌ی دابلین خود از مقامات اداره‌ی BAMF سوال کرده و امکان مشاهده و پیگیری پرونده‌ی خود را داشته باشید.

اگر قصد داشته باشید که داوطلبانه به آن کشور بازگردید، مقامات آلمانی باید به جای تلاش برای انتقال اجباری شما، امکان این بازگشت داوطلبانه را فراهم آوردند. 

در صورت نقل‌مکان و جا‌به‌جایی محل زندگی، باید نشانی محل اقامت جدید را به اداره‌ی BAMF اطلاع دهید. مسئولیت همواره به روز نگه داشتن نشانی محل زندگی با خود شماست؛ به این منظور که نامه‌ها و ابلاغیه‌های این اداره را به موقع دریافت کرده و بتوانید در صورت لزوم علیه این ابلاغیه‌ها درخواست تجدید‌نظر نمایید. در عین حال، اگر BAMF از نشانی واقعی شما بی‌اطلاع باشد، این خطر وجود دارد که به «تلاش برای پنهان شدن» متهم شوید، که در نتیجه‌ی آن مهلت قانونی انتقال شما به کشور دیگر از ۶ ماه به ۱۸ ماه افزایش خواهد یافت. اطلاعات بیشتر در مورد مهلت قانونی انتقال را در بخش « روند اجرای مقررات دابلین در پرونده‌ی پناهندگی چطور انجام می‌شود؟» بخوانید. 

متقاضیان پناهندگی می‌توانند از دولت کمک‌هزینه‌ی زندگی دریافت کنند. این کمک‌های مالی «کمک‌هزینه‌ی پناهجویی» (Asylbewerberleistungen) نامیده می‌شود. از انتهای ماه اکتبر سال ۲۰۲۴، در صورت وجود شرایط زیر در کنار هم، پناهجو حق دریافت این کمک‌ها را از دست خواهد داد:

• درخواست پناهندگی به دلیل «غیر‌قابل‌قبول بودن» طبق مقررات دابلین رد شده باشد.

• اداره‌ی BAMF دستور انتقال شما را صادر کرده باشد.

• از نظر اداره‌ی BAMF خروج شما از آلمان «به طور قانونی و عملی» امکان‌پذیر باشد.

• برای شما اقامت دولدونگ صادر نشده باشد.

در این شرایط، به لحاظ قانونی متقاضی فقط برای ۱۴ روز کمک‌هزینه‌ی موقتی (Überbrückungsleistungen) دریافت خواهد کرد که صرفا هزینه‌های بسیار ضروری و ابتدایی او تا زمان اخراج از آلمان را پوشش خواهد داد که به شرح زیر است:

• هزینه‌های خورد‌و‌خوراک، مسکن، گرمایش، مراقبت‌های بهداشتی و نظافتی

• هزینه‌های درمانی در صورت بروز بیماری‌های حاد و دردناک

• هزینه‌ی مراقبت‌های پزشکی و درمانی برای بارداری و زایمان

• فرد پول نقدی دریافت نخواهد کرد.

• پولی برای «هزینه‌های شخصی ضروری» (اصطلاحا پول‌توجیبی) پرداخت نخواهد شد.

• کمک‌هزینه‌های تکمیلی دیده‌شده در پاراگراف ۶ قانون پناهندگی پرداخت نخواهد شد. (طبق پاراگراف ۶، افراد با نیازهای ویژه -مثل معلولین و کسانی که نیاز به مراقبت دارند- کمک‌هزینه‌های تکمیلی دریافت می‌کنند)

صرفا در موارد بسیار استثنا و شرایط بسیار ویژه، «کمک‌های استثنایی» (Härtefallleistungen) زیر صورت می‌گیرد:

• البسه و اقلام مصرفی مورد نیاز در خانه

• کنترل پزشکی و واکسیناسیون

• کمک‌هزینه‌های تکمیلی برای اطفال (کمک‌هزینه‌ی تحصیلی و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، دسترسی کامل به خدمات درمانی و بهداشتی، ادغام در جامعه،...)

پس از این ۱۴ روز، دیگر هیچ کمک‌هزینه‌ای به فرد تعلق نمی‌گیرد، مگر در شرایط حاد و استثنایی که ممکن است این کمک‌هزینه‌های موقت (Überbrückungsleistungen) ادامه یابد.

در نظر داشته باشید که: این محدودیت‌ در دریافت کمک‌هزینه، پیش از این تنها در مواردی اعمال می‌شد که فرد متقاضی تحت حفاظت یکی دیگر از کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا بوده و در آنجا امکان گرفتن نوعی پناهندگی داشت. اما از پایان اکتبر سال ۲۰۲۴، این محدودیت‌ها شامل تمامی «موارد دابلین» می‌شود. بسیاری از سازمان‌های حقوق‌بشری و سازمان‌های خیریه معتقدند که این تصمیم غیر‌انسانی است، خلاف قانون اساسی و مقررات اتحادیه‌ی اروپا بوده و در نتیجه آن را مورد نقد قرار می‌دهند.

با این وجود، این قانون در همه‌جا به یک شکل مورد اجرا قرار نگرفته و تا به حال چندین دادگاه امور اجتماعی اعمال این محدودیت‌ها را غیر‌قانونی دانسته‌اند. به همین دلیل: اگر چنین محدودیت‌هایی در مورد شما اعمال شده، خوب است که در اسرع وقت به مراکز مشاوره مراجعه کرده و از آنها کمک بخواهید. برای پیدا کردن مراکز مشاوره یا وکیل حقوقی بخش «از کجا کمک و مشاوره بگیرم؟» را بخوانید.

در اولین قدم، پس از رد درخواست پناهندگی به دلیل «غیر‌قابل‌قبول» بودن، حق دارید به این تصمیم اعتراض کنید. این کار باید در دادگاه اداری (Verwaltungsgericht) مربوط به محل زندگی شما انجام شود. نشانی دادگاه اداری مربوطه باید در انتهای ابلاغیه‌ی اداره‌ی BAMF، تحت عنوان "Rechtsmittelbelehrung" قید شده است.

برای ثبت شکایت یک هفته فرصت دارید. این یک هفته دقیقا از تاریخ صدور ابلاغیه محاسبه می‌شود که روی پاکت‌نامه‌ی حاوی ابلاغیه درج شده است. توصیه می‌شود که این پاکت‌نامه را به عنوان مدرک نگه دارید. اما در موارد دابلین، ثبت شکایت علیه تصمیم BAMF، به تنهایی تاثیر بازدارنده ندارد؛ به این معنی که ممکن است علیرغم جریان داشتن روند شکایت، انتقال شما صورت بگیرد. به همین دلیل توصیه می‌شود که علاوه بر ثبت شکایت، درخواست دادرسی فوری (Eilantrag) ارائه دهید. برای این کار تا دو هفته پس از صدور ابلاغیه‌ی BAMF فرصت دارید. اگر با درخواست دادرسی فوری شما موافقت شود، در طول روند رسیدگی به پرونده‌ی شکایت در دادگاه، شما را به کشور دیگری منتقل نخواهند کرد. اما به هرحال، دادخواست رسیدگی فوری روی مهلت قانونی ۶ ماهه برای اخراج (که پیشتر توضیح داده شده) تاثیر گذاشته و باعث تمدید آن می‌شود. بنابراین، در برخی موارد بهتر است درخواست دادرسی فوری ارائه نشود. خوب است که حتما با وکیل مشورت کنید. برای پیدا کردن وکیل متخصص می‌تواند از وب‌سایت Life Initiative کمک بگیرید.

معمولا احتمال اینکه دادخواست مورد قبول واقع شود، زیاد نیست. طرح دادخواست زمانی ارزش دارد که از نظر دولت آلمان در آن کشور دیگر (که طبق مقررات دابلین، مسئول رسیدگی به پرونده‌ی شماست)، «نقص‌های سیستماتیک» در روند پناهندگی وجود داشته باشد. به این معنا که ساز‌و‌کار پناهندگی آن کشور نتواند خدمات مناسب یا روند عادلانه‌ی بررسی درخواست پناهندگی را تضمین کند. در سال‌های اخیر، دادگاه‌های مختلف بارها در مورد چندین کشور (از جمله یونان، ایتالیا، بلغارستان و مجارستان) وجود نقص‌های سیستماتیک را تأیید و انتقال پناهجویان به این کشورها را ممنوع کرده‌اند.

وجود نقص‌ سیستماتیک در نظام پناهندگی یک کشور خاص،  در هر دادگاه به طور مستقل، جداگانه و فردی بررسی می‌شود. در حال حاضر، بنا به تحولات به وجود آمده در مورد ایتالیا و یونان، انتقال افراد به این دو کشور در بعضی موارد میسر شده است.

 اگر در چنین شرایطی هستید، می‌توانید از وکیل یا مراکز مشاوره کمک بگیرید. در بخش «از کجا می‌توانم کمک و مشاوره بگیرم؟» توضیح داده‌ایم که این مراکز را چطور باید پیدا کنید.

اگر درخواست پناهندگی شما در یکی از کشورهای عضو پیمان دابلین پذیرفته شده  و نوعی اقامت پناهندگی یا حمایت جانبی به شما اعطا شده باشد، قاعدتا درخواست پناهندگی شما از آلمان به دلیل آمدن از یک کشور ثالث امن «غیر‌قابل‌قبول» تلقی شده و رد می‌شود. این روند حقوقی اصطلاحا «مقررات کشور ثالث» (Drittstaatenregelung) نامیده می‌شود. در چنین وضعیتی شما می‌توانید به آلمان سفر کرده و تا ۹۰ روز در این کشور بمانید، اما اجازه ندارید برای مدت طولانی در این کشور زندگی کرده یا کار کنید. اگر بعد از ۹۰ روز خاک آلمان را ترک نکنید، ممکن است اجبارا به آن کشور ثالث انتقال داده شوید.

می‌توانید در دادگاه اداری به رد درخواست پناهندگی خود در آلمان اعتراض نمایید. بعد از دریافت جواب رد، یک هفته فرصت دارید که اعتراض و همینطور درخواست دادرسی فوری خود را ثبت نمایید. قاعدتا، اگر با درخواست دادرسی فوری موافقت شود، تا زمانی که دادگاه جریان دارد، بازگرداندن شما به کشور قبلی متوقف خواهد شد.

در صورتی از شکایت جواب مثبت می‌گیرید که در کشوری که به شما پناهندگی اعطا کرده، هیچ امکانی برای یافتن مسکن، غذا، شغل و ... نداشته باشید.

اگر در چنین شرایطی هستید، می‌توانید از وکیل یا مراکز مشاوره کمک بگیرید. در بخش «از کجا می‌توانم کمک و مشاوره بگیرم؟» توضیح داده‌ایم که این مراکز را چطور باید پیدا کنید.

با استفاده از ابزار  BAMF-Navi می‌توانید مراکز مشاوره‌ی پناهجویی در اطراف محل زندگی خود را بیابید. در عین حال، مراکز MBE  و JMD   نیز خدمات مشاوره دارند. در وب‌سایت proasyl.de هم می‌توانید بسیاری از مراکز مشاوره را بیابید. یا از امکانات مشاوره‌ی  فردی از طریق ایمیل این موسسه استفاده کنید (به دو زبان انگلیسی و آلمانی). شوراهای پناهندگان (Flüchtlingsräte) هم می‌توانند به شما کمک کنند برای یافتن وکلای حقوقی در نزدیکی محل زندگی خود، می‌توانید از وب‌سایت   Life Initiative کمک بگیرید.