Engelli Bireyler için İltica ve Oturum
Engelli bir mülteci olarak hangi haklara sahibim?
Almanya'ya gelmek ve genellikle uzun süren iltica sürecinden geçmek tüm mülteciler için zordur. Ancak, engelli mülteciler genellikle başka zorluklarla da uğraşmak zorunda kalıyor. Bu bölümde engelli bir mülteci olarak hangi haklara ve olanaklara sahip olduğunuzu öğrenebilirsiniz.
Almanya’da engelli bireyler için bilmeniz gereken temel bilgileri handbookgermany.de sitesinde bulabilirsiniz.
Bilmem Gerekenler
Engeliniz nedeniyle, "özel koruma ihtiyacı olan" olarak kabul edilirsiniz ve özel haklarınız vardır. Sığınmacı olarak kaydolurken çalışanlara engelinizi mutlaka açıklayın. Gerekirse, özel bir konaklama yerine yerleştirilme ve tıbbi bakım alma hakkınız vardır. Bazen özel ihtiyaçlarınız için ekstra para da alabilirsiniz. İlk varış merkezindeki personel size yardımcı olamıyorsa, kaldığınız yerdeki bir sosyal hizmet görevlisinden veya bir danışma merkezinden yardım isteyin.
Örneğin, Handicap International – Crossroads’a başvurabilirsiniz. Burada, engelli mülteciler ve aileleri için ücretsiz telefon danışmanlığı hizmeti verilmektedir. Bu hizmet İngilizce, Arapça, Rusça ve Ukraynaca olarak sunulmaktadır. Diğer diller için çevirmenler ayarlanabilir.
Yakınınızdaki diğer danışma merkezlerini BAMF-Navi üzerinden bulabilirsiniz. Bunun için posta kodunuzu veya yaşadığınız yerin adını girin ve danışma türü olarak “Asylverfahrensberatung” (iltica süreci danışmanlığı) seçin.
Ayrıca proasyl.de sitesinden kendi eyaletinizde bir danışma merkezi bulabilirsiniz. Mülteci Konseyi (Flüchtlingsrat) veya Pro Asyl de size destek olabilir. Size bağlı Mülteci Konseyini fluechtlingsrat.de sitesinden öğrenebilirsiniz. Pro Asyl’e İngilizce veya Almanca olarak beratung@proasyl.de e-posta adresinden ulaşabilirsiniz.
Engelli olmak, Almanya'da sığınma, mülteci statüsü veya geçici koruma hakkı almak için tek başına bir neden değildir. Ancak, bir engeliniz olmanız sebebiyle zulme uğradıysanız, bu mülteci olarak kabul edilmeniz için bir neden olabilir. Eğer ülkenizde insanlık dışı muameleye tabi tutulduysanız, bu durum geçici koruma hakkı almanız için bir neden olabilir. Engelinizin derecesinin iltica için bir önemi yoktur. İltica prosedürü sırasında önemli olan, bir engeliniz olması sebebiyle zulme uğramanız ya da insanlık dışı muameleye tabi tutulmanızdır. Eğer bu durum sizin için geçerliyse, bir danışma merkezinden veya avukattan bu konuda yardım almanız tavsiye edilir. Görüşme (Anhörung) hakkında daha fazla bilgiye “İltica Prosedürü“ sayfasından ulaşabilirsiniz.
Yakınınızdaki diğer danışma merkezlerini BAMF-Navi üzerinden bulabilirsiniz. Bunun için posta kodunuzu veya yaşadığınız yerin adını girin ve danışma türü olarak “Asylverfahrensberatung” (iltica süreci danışmanlığı) seçin. Ayrıca proasyl.de sitesinden kendi eyaletinizde bir danışma merkezi bulabilirsiniz. Mülteci Konseyi (Flüchtlingsrat) veya Pro Asyl de size destek olabilir. Size bağlı Mülteci Konseyini fluechtlingsrat.de sitesinden öğrenebilirsiniz. Pro Asyl’e İngilizce veya Almanca olarak beratung@proasyl.de e-posta adresinden ulaşabilirsiniz.
Düzenli tıbbi bakıma ihtiyacınız varsa ve bu tedaviyi kendi ülkenizde alamıyorsanız, BAMF’ın size sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasal hakkı verme ihtimali vardır. Sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkı aldığınız zaman size bir yıllık oturum izni verilir. Bu oturum izni, sağlık durumunuz veya ülkenizdeki durumunuz veya sağlık durumunuz değişmezse uzatılabilir.
Tıbbi bakıma ihtiyacınız yoksa, ancak engelli olmanız sebebiyle çalışamıyorsanız ve ne kendi devletiniz ne de orada yaşayan aileniz sizi destekliyorsa, sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkı alabilirsiniz. Sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkı aldığınız zaman size bir yıllık oturum izni verilir. Bu oturum izni, sağlık durumunuz veya ülkenizdeki durumunuz veya sağlık durumunuz değişmezse uzatılabilir. Sizi sınır dışı etmek yasakları ve İkamet Yasası §25 Abs. 3 uyarınca oturum izni hakkında daha fazla bilgiye handbookgermany.de sitesinden ulaşabilirsiniz.
BAMF, sığınma başvurusu sırasında size ulusal sınır dışı etmeme hakkı (Abschiebungsverbot) verilip verilmeyeceğini inceleyecektir. Görüşmenize (Anhörung) tüm Almanya ve yabancı doktorlardan ve hastanelerden aldığınız raporları götürün. Ayrıca BAMF, ülkenizdeki durumu ve oradaki olanaklarınızı da detaylı şekilde inceleyecektir. Bu yüzden önceden bir danışma merkezinden veya avukatlardan tavsiye almanız önemlidir. Bu konuda daha fazla bilgi almak için "İltica Prosedürü" bölümüne bakabilirsiniz.
Yakınınızdaki diğer danışma merkezlerini BAMF-Navi üzerinden bulabilirsiniz. Bunun için posta kodunuzu veya yaşadığınız yerin adını girin ve danışma türü olarak “Asylverfahrensberatung” (iltica süreci danışmanlığı) seçin. Ayrıca proasyl.de sitesinden kendi eyaletinizde bir danışma merkezi bulabilirsiniz. Mülteci Konseyi (Flüchtlingsrat) veya Pro Asyl de size destek olabilir. Size bağlı Mülteci Konseyini fluechtlingsrat.de sitesinden öğrenebilirsiniz. Pro Asyl’e İngilizce veya Almanca olarak beratung@proasyl.de e-posta adresinden ulaşabilirsiniz.
Almanya devleti, engelli insanların engellerinden dolayı yaşadığı dezavantajları telafi etmeye yardımcı olur. Buna “dezavantaj dengelenmesi” (Nachteilsausgleich) denir. Devletten destek almak için önce “Schwerbehindertenausweis” (engelli kimlik kartı) için kayıt yaptırmanız gerekir. Daha fazla bilgiye handbookgermany.de sitesinden ulaşabilirsiniz.
Engelli kimlik kartını, iltica sürecindeyken veya Duldung belgeniz varken de başvurabilirsiniz.
- Eğer hâlâ sığınma sürecindeyseniz, kartınızın geçerliliği oturum izninizin (Aufenthaltsgestattung) geçerliliğine bağlıdır. Oturum izniniz geçerli değilse, engelli kimlik kartınız da geçerli olmaz.
- Duldung belgesi olan kişiler için de aynı kural geçerlidir: kartın geçerliliği Duldung süresine bağlıdır. Duldung genellikle kısa süreli verildiği ve sık uzatıldığı için, engelli kimlik kartı da her uzatma döneminde yenilenmelidir. Bu durum, bazen devlet desteklerine geçici olarak erişememenize yol açabilir.
Dikkat: 2021 yılında BMAS tarafından yayınlanan bir yazıda, engelli kimlik kartının Duldung süresinden bağımsız olarak verilebileceği belirtilmiştir. Ama birçok devlet dairesi buna uymamaktadır. İlgili devlet dairesine bu yazıyı gösterebilirsiniz.
Ayrıca bir danışma merkezinden de yardım alabilirsiniz, örneğin Handicap International – Crossroads. Burada, engelli mülteciler ve aileleri için ücretsiz telefon danışmanlığı verilmektedir. Bu hizmet İngilizce, Arapça, Rusça ve Ukraynaca olarak sunulmaktadır; diğer diller için çevirmenler ayarlanabilir.
Buna ek olarak, Almanya’da engelli bireyler için sunulan “EUTB” (ek bağımsız katılım danışmanlığı) hizmeti de vardır. Bu danışmanlık Almanca olarak verilmektedir.
„Niederlassungserlaubnis” süresiz bir oturum iznidir.
Genellikle, sosyal yardımdan destek alıyorsanız süresiz oturum izni alamazsınız. Ancak engellilik durumunda bir istisna yapılabilir: Eğer çalışamamanızın sebebi engelinizse, yine de süresiz oturum izni alabilirsiniz. Bunun için, çalışamayacağınızı doktor raporları ve/veya Jobcenter tarafından verilen bir raporla kanıtlamanız gerekir.
Ayrıca süresiz oturum izni için bazı kolaylıklar da vardır. Eğer engelliliğiniz nedeniyle bazı şartları yerine getiremiyorsanız, şunları kanıtlamanıza gerek yoktur:
- Almanca dil bilgisi
- Almanya’daki hukuk, toplum ve yaşam hakkında bilgi (“Leben in Deutschland” testi)
Ama bunları da doktor raporları ile belgelemeniz gerekir.
Engelli mülteciler için süresiz oturum izni hakkında daha fazla bilgiye handbookgermany.de sitesinden ulaşabilirsiniz.
Önemli
Diğer önemli bilgilere “İltica Prosedürü” sayfasından ulaşabilirsiniz. Engelli kişilerle ilgili daha fazla bilgiye ise handbookgermany.de sitesinden bakabilirsiniz.